И покрај достапноста на бесплатното тестирање, одзивот во Хрватска останува низок – само 25 отсто од граѓаните пристапуваат до превентивни прегледи.
Раното откривање, правилната исхрана и поздравиот начин на живот може да го намалат ризикот од рак на дебелото црево, изјавија во петокот лекарите и експертите на конференцијата посветена на превенцијата од рак на дебелото црево, нагласувајќи дека одговорот на граѓаните на превентивните прегледи е премногу низок.
Претседателот на Лекарската комора на Хрватска, Крешимир Луетиќ, истакна дека постојат фактори на ризик на кои секој може да влијае.
Физичка активност, урамнотежена исхрана богата со растителни влакна, намалување на внесот на сувомеснати производи и откажување од пушење – тоа се промени кои секој може да ги прифати за да го намали ризикот од рак на дебелото црево, нагласи тој.
Иако се познати факторите на ризик како прекумерна тежина, консумирање црвено месо и преработени производи, Хрватска сè уште бележи високи стапки на дебелина и пушење, предупреди претседателот на Хрватското здружение за клиничка исхрана, Жељко Крзнариќ.
Тој особено ја истакна важноста на медитеранската исхрана богата со овошје, зеленчук, риба и здрави масти, како еден од најефикасните модели на исхрана за превенција од рак.
Една од клучните алатки во борбата против ракот на дебелото црево е Националната програма за рано откривање, чија ефикасност е директно поврзана со одговорот на граѓаните. Претседателот на Комисијата за координација на програмите, Невен Љубичиќ, предупреди дека слабиот одѕив е еден од најголемите проблеми во Хрватска.
Најголемо влијание врз намалувањето на смртноста е раното откривање на болеста, а не само современите лекови или терапии. Нашата цел е да најдеме преканцерозни промени и навреме да ги отстраниме, но за тоа е потребна соработка на граѓаните, рече Љубичиќ.
Како дел од Националната програма за превенција, наскоро ќе се воведат нови тестови кои треба да ја зголемат реакцијата на граѓаните и да овозможат поефикасно откривање на болеста. Фекалниот имунохемиски тест ќе биде попрецизен бидејќи открива исклучиво човечки хемоглобин, за разлика од стариот тест, кој би можел да даде лажно позитивни резултати доколку човек консумира витамин Ц или сувомеснати производи.
Љубичиќ ја истакна и важноста од превентивните прегледи, особено кога има генетски предиспозиции за развој на болеста.
Ако имате семејна историја на рак на дебелото црево, не чекајте повик – посетете го вашиот лекар сами, рече тој.
И покрај достапноста на бесплатното тестирање, одзивот во Хрватска останува низок – само 25 отсто од граѓаните пристапуваат до превентивни прегледи.
Во Словенија со воведување на нов тест успеале да ја зголемат стапката на одговор на 65 отсто, што покажува колку е важно постојано да се подобруваат методите на скрининг и да се едуцира јавноста, додаде тој.
За подигање на свеста за ракот на дебелото црево и важноста на превенцијата, Хрватското гастроентеролошко друштво во соработка со Министерството за здравство во текот на март спроведува низа активности.
Клучна активност ќе биде здравствената кампања на 21 март од 10 до 13 часот во 11 хрватски градови. Граѓаните ќе можат да добијат информации за ракот на дебелото црево и да пополнат прашалник за проценка на ризикот. Луѓето за кои ќе се утврди дека се изложени на зголемен ризик ќе бидат поканети да посетат гастроентеролог и, доколку е потребно, да се подложат на колоноскопија.
Не можеме сами – потребна ни е поддршка од локалната заедница и медиумите да работат заедно на подигање на свеста и здравствената писменост за ракот на дебелото црево, нагласи Ивана Миколашевиќ, претседател на Хрватското гастроентеролошко друштво.
Таа додаде дека Словенија благодарение на систематскиот пристап ја намалила смртноста од рак на дебелото црево за 21 отсто, што ја покажува ефикасноста на превентивните програми.
Заедно, преку локални иницијативи и соработка, можеме да постигнеме слични резултати во Хрватска, рече таа.
