Најсмртоносниот терористички напад во историјата се случи на 11 септември 2001 година, кога исламистичката терористичка организација Al-Qaida ги нападна Соединетите Американски Држави.
Во нападите загинаа 2977 луѓе. Тоа утро, 19 терористи киднапираа четири комерцијални авиони кои требаше да летаат од источниот брег до Калифорнија. Водачот на операцијата Mohamed Atta го урна Flight 11 на American Airlinesво Северната кула на комплексот на World Trade Center (WTC) во New York во 8:46 часот по локално време.
Седумнаесет минути подоцна, во 9:03 часот, друг авион се урна во Јужната кула на WTC. Двата облакодери од 110 ката се урнаа во рок од 1 час и 41 минута, предизвикувајќи уништување на преостанатите пет објекти во комплексот WTC и оштетување или уништување на околните згради.
Трет авион се урна во зградата на Pentagon во Washingtonво 9:37 часот, предизвикувајќи делумно уривање на зградата. Четвртиот, Flight 93 на United Airlinesa, исто така го смени курсот кон Washington, за кој инспекторите веруваат дека целel кон Capitol или White House. Предупредени за претходните напади, патниците се бунтуваа против киднаперите кои го урнаа авионот во поле во градот Stonycreek Township, во близина на Shanksville (Pennsylvania) во 10:03 часот.
Пожарите траеле неколку часа
Теориите на заговор за 11 септември набрзо станаа општествен феномен, и покрај недостатокот на поддршка од стручни научници, инженери и историчари. Едно од најинтригантните тврдења на теоретичарите на заговор е за уривањето на „Building 7“ на WTC .
Според неа, на снимката наводно се гледа дека не се работи за колапс по пожарот, туку за контролирано уривање. Имено, Building 7 од 47 ката се наоѓала веднаш до веќе срушените кули близначки. Бидејќи била оштетена од остатоците кои паднале врз неа од близнаците, зградата претрпела пожар кој траел со часови.
Теоретичарите на заговор тврдат дека Building 7 претрпела релативно мала штета пред уривањето, но експертите објаснуваат дека пожарот кој траел неколку часа, а не имплозијата во стилот на контролирано уривање, била една од причините што довеле до искривување на кровната линија на покривот, што пак предизвикало прогресивен колапс.
Прогресивен колапс
Истражувачите од American National Institute of Standards and Technology (NIST) објавија дека Building 7 е многу повеќе оштетена од паднати урнатини отколку што се мислело.
„Најважното нешто што го откривме е дека всушност има физички оштетувања на јужната страна на Building 7. Околу една третина од патот до средината и надолу до дното — околу 10 ката — околу 25% од длабочината на зградата било издлабено“, рече NIST, откривајќи претходно недокументирани оштетувања на горните катови и југозападниот агол.
Затоа, истражувачите на NIST тврдат дека комбинацијата од интензивен пожар и сериозно структурно оштетување придонеле за колапсот, иако потребни се повеќе истражувања за да се одреди точната пропорција. Нивната анализа сугерира дека уривањето на Building 7 е пример за „прогресивен колапс“, процес во кој неуспехот на делови од структурата на крајот создава напрегања што предизвикуваат колапс на целата зграда.
Видеата од уривањето на WTC 7 покажуваат пукнатини или „свиткувања“ на фасадата на зградата непосредно пред двата пентхауси да исчезнат во структурата, еден по друг. Источната страна на објектот се спуштал надолу од западната страна во дијагонален колапс.
Главната причина за уривањето бил необичен дизајн: столбовите во близина на видливите свиоци носеле екстремно високи оптоварувања, приближно 186 m² простор за секој кат.
„Она што го покажа нашата прелиминарна анализа е дека ако извадите само една колона на еден од долните катови, тоа би можело да предизвика уривањето да напредува вертикално, така што целиот објект ќе се урне“, објаснува водачот на истражувачкиот тим на NIST, Shyam Sunder.
Комбинација на фактори
Два други можни фактори кои придонеле за колапсот се уште се истражуваат. Решетките на петтиот и седмиот кат се дизајнирани да го пренесат товарот од една група на столбови на друга. Со видно оштетени столбови од јужната страна, големите напрегања најверојатно ќе се пренесат на столбовите од другите страни на зградата, надминувајќи ја нивната носивост.
Второ, пожарот на петтиот кат горел седум часа.
„Немало гаснење пожар во Building 7“, вели Sunder.
Истражителите веруваат дека пожарот бил поттикнат од резервоари за дизел гориво што ги користеле многу жители за работа на генераторот за итни случаи.
Повеќето од резервоарите низ зградата биле прилично мали, но генераторот на петтиот кат бил поврзан со голем резервоар во подрумот преку линија за притисок. Sunder вели:
„Нашата сегашна работна хипотеза е дека таа линија на притисок го хранел огнот долго време“.
Building 7 можеби издржала неколкучасовна штета од пожар, но сите горенаведени фактори, со акцент на необичната конструкција на зградата, очигледно биле доволни да предизвикаат верижна реакција на колапс.
