Психијатрите признаваат дека е тешко однапред да се предвиди дали некое лице е повеќе склоно кон развој на психолошки проблеми поради киднапирање.
Како затворениците кои Хамас почна да ги ослободува ќе се опорават од психолошката траума од заробеништво по нападот на палестинската милитантна група врз Израел на 7 октомври?
Тоа е тешко прашање за одговор, велат експертите, бидејќи способноста на поранешните заложници да закрепнат варира многу и непредвидливо.
Иако многу луѓе ослободени од заробеништво имаат разбирливи симптоми на стрес, не сите ќе развијат ПТСН (посттрауматско стресно растројство) или други нарушувања на менталното здравје, објасни британскиот психијатар Нил Гринберг, кој е специјализиран за психолошка траума.
Многу ќе зависи од тоа што доживеале при киднапирањето и додека биле во заробеништво, истакнува психијатарот.
Тој исто така забележува дека „многу е важно каква поддршка ќе има по неговото ослободување“.
Според договорот меѓу Хамас и Израел, етапно треба да бидат ослободени 50 заложници во замена за ослободување на 150 палестински затвореници од израелските затвори, од кои повеќето се тинејџери.
Тоа треба да се случи за време на четиридневниот прекин на огнот.
Последици
Гринберг рече дека нема конкретни ментални последици за заложниците во споредба со другите трауматски искуства како бомбашките напади.
Сепак, тој рече дека искуството понекогаш може да предизвика психолошки проблеми подоцна – чувство на изолација, понижување или беспомошност.
Други фактори како што е интензивното медиумско внимание, исто така, може да влијаат на способноста на поранешниот заложник да се опорави.
Некои имаат сериозни проблеми потоа, како францускиот новинар Брис Флеутио, кој изврши самоубиство во 2001 година набргу откако беше ослободен од заробеништво во Чеченија.
Или Џон Пол Гети Трети, чиј дедо бил најбогатиот човек на светот кога бил киднапиран како дете во 1973 година.
По ослободувањето, тој се борел со зависноста, доживеал мозочен удар предизвикан од дрога и останал парализиран до крајот на својот живот.
Иако не сите искуства имаат толку екстремни психолошки последици, поранешните заложници покажале голем број посттрауматски симптоми.
Тоа вклучува потешкотии со концентрацијата, губење на меморијата, напади на депресија или напади на паника и повлекување од контакт со други луѓе.
Незгодно за проучување
Повеќето од поранешните заложници се обидуваат да ја вратат контролата над нивните животи.
Некои, колку и да изгледа парадоксално, може да завршат дури и да извлечат психолошка корист од искуството.
Птоа не започнува на првиот ден, но многу поранешни заложници откриваат дека месеци или години подоцна подобро се справуваат со неволјите бидејќи успеале да ги надминат психолошките – а често и физичките – предизвици да бидат киднапирани, рече Гринберг.
Еден пример е Тери Вејт, кој беше заложник во Либан од 1987 до 1991 година, а подоцна стана хуманитарен активист и писател.
Психијатрите признаваат дека е тешко однапред да се предвиди дали некое лице е повеќе склоно кон развој на психолошки проблеми поради киднапирање.
Сè уште нема јасно разграничување на сите фактори кои водат до неповолен исход по киднапирањето, според студијата од 2009 година објавена во Журналот на Британското кралско друштво за медицина.
Авторите, сепак, идентификуваа голем број фактори на ризик.
Постојат докази дека жените – особено помладите жени – се изложени на ризик од таков исход, како и оние со ниско ниво на образование и оние кои биле изложени на подолги периоди на затворање, се вели во истражувањето.
Сепак, тешко е да се истражи споменатото прашање, така што достапните научни и клинички податоци се ограничени.
Еден од комплицираните фактори е тоа што може да потрае долго време за да се појават симптомите.
Тие можат да се појават една година, две години, дури и 10 години подоцна и тоа е навистина непредвидливо, изјави за АФП психијатарот и специјалист за ПТСН Кристин Рулиер.
Таа вели дека заложниците мора да добија поддршка веднаш штом ќе бидат ослободени.
Од клучно значење е човек да може со зборови да го каже она низ што поминал, рече таа.
Целта е да им се помогне да се вратат во светот на живите, додаде таа.
