Психологијата и психијатријата во основа го имаат зборот психа, што всушност значи душа.
Дали затоа експертите треба да се занимаваат со духовниот аспект на постоењето?
Психологија, психотерапија и психијатрија: иако три различни дисциплини засновани на науката, сите тие го имаат зборот психа во себе, што на грчки значи душа. Но, некако, на патот, во текот на децениите и вековите душата е изгубена од фокусот на проучување на нашиот внатрешен свет.
Кога имаме психолошки потешкотии, експертите ретко се занимаваат со нашите душевни и духовни потреби – затоа што тоа не припаѓа на областа на науката. Сите овие гранки се занимаваат на свој начин со тоа како функционира нашиот ум и нашата личност и дали сме ограничени од овие внатрешни психолошки структури во секојдневниот живот и меѓучовечките односи. Малкумина не прашуваат за подлабоки мистични искуства и дали чувствуваме подлабоко значење или припадност на нешто поголемо од нас самите.
Но, би требале, барем во здравствениот систем. Имено, истражувањето спроведено на американскиот универзитет Duke покажува дека луѓето кои се сметаат себеси за духовни – значи имаат чувство за поврзаност со повисока сила – имаат поголема самодоверба, чувствуваат повеќе сочувство и посилна поврзаност со другите луѓе.
Освен тоа, луѓето кои се религиозни имаат подобро ментално и физичко здравје, го намалуваат крвниот притисок и живеат подолго. Научниците не се сигурни дали овој ефект се должи на самото духовно искуство или на поддршката и поврзаноста што луѓето ја имаат поради припадноста на религиозна заедница, но позитивното влијание е неспорно.
Индивидуално искуство
Духовноста е многу индивидуална. За некои тоа значи верување во Бог и учество во религиозни ритуали, за други значи длабоки духовни искуства на бесконечност, поврзаност и единство.
Дека ваквото искуство е сосема реално, покажуваат и студиите спроведени на Универзитетот Yale во кои мозокот на луѓето бил скениран за време на такви духовни искуства.
Се покажа дека делот од мозокот кој се припишува на можноста да се доживее себеси и својата позиција во вселената има значително помала активност, што може да укаже дека за време на ова искуство луѓето не се чувствуваат како одвоени, изолирани суштества, туку поврзани со сè што постои.
И можеби во психичките неволји едноставно ни недостасува оваа врска со внатрешните духовни основи. Не толку одамна, менталните нарушувања беа наречени ментални болести, можеби токму затоа што нашата душа, најдлабокиот дел од нас, страда од недостаток на оваа свесна врска.
Во советувањето со клиентите често се јавува интересен феномен – среде незамисливи предизвици, внатрешни конфликти и колапси, луѓето наоѓаат внатрешна сила, водство и јасност што не можат да ги поврзат со вообичаените „места“ на нивната психа со кои инаку се поистоветуваат. Од тоа место произлегува довербата, смислата и чувството за насока во животот.
Луѓето често не можат да дефинираат што е искуство, но го чувствуваат многу јасно – често е придружено со мир и лична моќ. Иако ова искуство може да биде краткотрајно, тоа ја замаглува острата линија помеѓу длабоката психологија и духовноста. Затоа што ваквото искуство, доколку се повторува, влијае и на нашите модели на однесување, чувството за себе и самодовербата и на наоѓање на своето место во светот.
Духовноста како помош
Можеби изгледа дека на духовноста ѝ нема место во советувањето и психотерапијата, но дури и многу авторитети во психологијата и психијатријата го оспоруваат ова. Познатиот психијатар Viktor Frankl, автор на психотерапевтскиот правец на логотерапијата, кој исто така ги преживеал ужасите на холокаустот, нагласил дека чувството за смисла и откривањето на подлабокото значење на животот го намалува страдањето.
Психологот Abraham Maslow, кој ја дефинирал добро познатата пирамида на потреби, подучувал дека на врвот на пирамидата стои самоактуелизацијата, што подразбира реализација на сите наши човечки потенцијали, а меѓу нив секако е и духовната димензија на постоењето.
