Ненадејниот пад на нивоата на растворен кислород во водните тела ширум светот претставува значајна закана за системот за одржување на животот на Земјата.
Растворениот кислород е клучен за одржување на здрави водни екосистеми, и слатководни и морски.
Бидејќи милијарди луѓе зависат од овие живеалишта за храна и приходи, наглото намалување на нивото на кислород е алармантно.
Тим научници предводени од екологот Kevin Rose од Rensselaer Polytechnic Institute (Troy, New York, SAD) објави загрижувачка студија.
Тој и неговиот тим се залагаат за додавање на деоксигенација на водата на листата на „планетарни граници“.
Таа рамка моментално вклучува девет критични области, како што се климатските промени и закиселувањето на океаните, кои поставуваат прагови што човештвото не смее да ги премине за да обезбеди одржлив развој.
Гранични процеси
„Набљудуваната деоксигенација на слатководните и морските екосистеми на Земјата претставува дополнителен процес на планетарна граница“, наведуваат авторите.
Овој процес е од клучно значење за здравјето на еколошките и социјалните системи на Земјата и е поврзан со други планетарни граници.
Нивото на растворен кислород се намалува поради различни фактори. Потоплите води, кои се резултат на емисиите на стакленички гасови, содржат помалку од него. Покрај тоа, цветањето на алгите и растот на бактериите, поттикнати од вишокот хранливи материи од ѓубривата, канализацијата и индустрискиот отпад, брзо го намалуваат нивото на кислород.
Ова може да доведе до еутрофикација, каде што ниските нивоа на кислород предизвикуваат масовно изумирање на водниот свет и создаваат самоодржлив циклус на осиромашување на кислородот.
Понатаму, зголемените разлики во густината помеѓу слоевите на водата, поттикнати од површинското затоплување и топењето на мразот, го попречуваат мешањето на површинската вода богата со кислород со подлабоките слоеви.
Можеме да го запреме
Оваа стагнација го попречува вертикалното движење неопходно за оксигенација на подлабоките води, што дополнително ја влошува деоксигенацијата. Последиците за водните екосистеми се тешки, што влијае на храната, водата и економските ресурси за луѓето.
Научниците повикуваат на глобални напори за следење и истражување на деоксигенацијата, заедно со воведување политики за ублажување на ефектите од овој опасен процес.
„Намалувањето на емисиите на стакленички гасови, истекувањето на хранливи материи и внесот на органски јаглерод, како што е суровата канализација, може да ја забави или да ја смени деоксигенацијата“, велат истражувачите, додавајќи дека вклучувањето на деоксигенацијата во рамката на планетарните граници ќе помогне да се фокусираат и да се поттикнат клучните напори.
