Четири века по неговата смрт, застрашувачкиот изглед на Иван Грозни (1530-1589), озлогласениот прв руски император, се враќа во светот преку извонредна научна реконструкција на лицето, направена врз основа на неговиот череп.
Станува збор за историско расветлување на физичкиот изглед на владетелот чие владеење го одбележаа експанзија и крајна суровост. Имено, Иван Грозни, кој дошол на власт во 16 век, е познат по тоа што ја трансформира Русија во огромна империја, поместувајќи ги нејзините граници на исток кон Сибир и на југ до Каспиското Езеро.
Сепак, неговото наследство е засенето од бруталните методи кои вклучувале распарчување, варење живи луѓе, колвање, печење, давење под мраз и распарчување со коњи. Неговите озлогласени дела се прошируваат на лична трагедија, со тврдења дека го убил сопствениот син во налет на бес, откако насилната конфронтација довела до абортус на бремената сопруга на неговиот син.
Вековна мистерија
Досега, вистинската сличност на овој озлогласен император е мистерија, а само избледената гравура е таа како можен приказ од неговата ера. Тоа се променило кога тим научници го реконструирале неговото лице од неговиот череп, првично ископан во 1963 година од советскиот научник Михаил Герасимов.
„Според студијата на д-р Герасимов, се чини дека Иван се препуштил на неуреден живот со прекумерно јадење и злоупотреба на алкохол. Ова сигурно ја влошило неговата состојба во последните години, за разлика од описот дека во младоста бил висок, со убава коса, широки раменици, силни мускули и пријатно лице“, објаснува водечкиот автор на студијата Cicero Moraes.
Интересно е што останките на царот содржеле големо количество жива, што ги поттикнало теориите за можно труење. Сепак, Moraes истакна дека живата би можела да се користи како третман за здравствени проблеми вообичаени во тоа време.
Реконструкцијата користеле повеќе методи за да се обезбеди точност. Податоците од живи донатори обезбедиле увид во веројатната дебелина на кожата на различни делови од черепот на Иван. Дополнително, техниките на анатомска деформација дигитално го измениле лицето и черепот на живиот дарител за да одговараат на димензиите на Иван.
Мултиспектрално снимање
Последната биста, опишана од Moraes како „силна и решителна“ слика, ги комбинира сите овие податоци. Процесот на реконструкција вклучувал и длабоко нурнување во историскиот контекст на императорот. Moraes нашол извори кои го поддржуваат и оспоруваат епитетот на Иван, „Грозни“, сугерирајќи дека неговата озлогласена репутација можеби била засилена од неговите непријатели и противници.
Во 2017 година, мултиспектралните слики откриваат приказ на Иван Грозни од неговиот живот на корицата на книгата „Апостол“ од 1564 година. Иако таа слика е премногу избледена за директно да се спореди со новата реконструкција, Moraes истакна дека неговата креација многу наликува на претходната работа на д-р Герасимов, со само мали разлики во долната усна и пределот на брадата.
Оваа реконструирана слика не само што дава увид во минатото, туку и поканува различно разбирање на владетелот чии постапки и изглед ги заинтригирале историчарите и јавноста со векови.
