Научниците на UN јасно укажуваат дека само намалувањето на емисиите на стакленички гасови нема да биде доволно за да се запре опасното ниво на затоплување на нашата планета, туку дека ќе мора активно да отстрануваме дел од CO2 од атмосферата на Земјата.
Во каменолом опкружен со бучава од тешка машинерија, сопственикот на UNDO Advanced Rock Testing, Jim Mann, од земјата крева еден грст ситни црни каменчиња.
Ова е мојата волшебна прашина, вели тој со насмевка на новинарот на BBC News.
Во раката тој всушност држи парчиња базалт, односно тврда вулканска карпа, која не е ретка или на кој било начин особено значајна. Но, преку процес познат како „засилено трошење на карпите“, базалтот е тој што може да помогне да се излади нашата прегреана планета.
Методи на активно вадење на CO2 од атмосферата
Научниците на UN сега јасно ставаат до знаење дека само намалувањето на емисиите на стакленички гасови нема да биде доволно за да се запре опасното ниво на затоплување на нашата планета. Тие забележуваат дека ќе биде неопходно активно да се отстрани дел од CO2 од атмосферата на Земјата.
Садењето дрвја е најприродниот начин за тоа, но има свои ограничувања; CO2 што е заробен се ослободува кога дрвото скапува или гори и има ограничувања за тоа колку широки дрвјата можат да бидат засадени. Технологијата за директно зафаќање на воздухот (DAC), во меѓувреме, механички вшмукува CO2 од атмосферата и го складира под земја. Тоа е трајно решение, но се поставува прашањето дали има смисла да се гради таков енергетски интензивен процес, сега кога се обидуваме да се одвикнеме од фосилните горива.
Нов метод и неговите предности
Споменатото засилено атмосферско влијание на карпите е некаде помеѓу природните и вештачките начини на екстракција на CO2 од атмосферата. Ова бара природно, но многу постепено абење и процес на турбо полнење за побрзо отстранување на јаглеродот.
Компанијата на Mann, UNDO, штотуку обезбеди 12 милиони фунти нова инвестиција и се обидува да го развие бизнисот. Посебно ги ценат ситните парчиња базалт што остануваат по ископувањето во каменоломот, бидејќи имаат едно корисно својство. Изложени на дожд, тие го отстрануваат јаглеродниот диоксид од атмосферата.
Со милениуми, вулканските карпи полека го отстранувале јаглеродот од воздухот со трошење на дождот. Засилениот процес на трошење на карпите користи ситни парчиња базалт за да се зголеми количината на контакт помеѓу дождот и карпата, а со тоа и количината на трошење на јаглеродот од атмосферата.
Проблемот е во количината
Сепак, базалтот се троши многу бавно на дождот, па затоа мора да се шири на поголема површина за да се максимизира отстранувањето на јаглеродот. Тука треба да влезат во игра локалните фармери, кои би му помогнале на плнаетот со расфрлање мали парчиња базалт, а за возврат да добијат бесплатно ѓубриво. Покрај што го блокира јаглеродот, во испитувањата се покажа дека базалтот ги подобрува приносите на културите и квалитетот на пасиштата.
Самата земјоделска апликација не бара специјална опрема, но овие мали парчиња карпи можат да се шират по земјоделските полиња со помош на стандардни земјоделски алатки.
Бесплатно е, што е многу важно за земјоделецот. Изгледа дека ја прави тревата подобра, па може да биде добро само за добитокот бидејќи тие јадат подобра трева, вели John Logan, на чија фарма се одвива експериментот со прскање базалт на UNDO.
Страв на експертите за приоритетите
Сепак, некои експерти се загрижени дека техниките за декарбонизирање како оваа би можеле да го одвлечат вниманието на луѓето од поитниот приоритет за намалување на емисиите, па дури и да се користат како оправдување за продолжување на животот во кој живееме интензивно со јаглеродот.
Намалувањето на CO2 мора да биде на прво место, но ние исто така треба да ги развиеме овие технологии кои можат да го направат отстранувањето во голем обем. Добрата работа овде е што засиленото носење на карпите е трајно решение, истакнува Mann.
Кога се зборува за потребните количини базалт, математиката е застрашувачка. Научниците од UNDO пресметале дека се потребни четири тони базалтна карпа за да се зароби еден тон CO2.
Microsoft застана зад проектот
UNDO има планови за брзо проширување во текот на следните неколку години и привлече некои сериозни инвеститори. Microsoft, на пример, се согласи да плати за 25.000 тони базалт што ќе биде распространет на полињата во Велика Британија. Како дел од договорот, Microsoft исто така ќе помогне во ревизијата на проектот и ќе потврди дали работи како што е планирано.
Основната хемија на тоа има смисла. Мерењето на количеството CO2 ќе се испушта и каде на крајот оди е еден од клучните предизвици, а во моментов не постои стандардизиран систем, вели д-р Steve Smith, експерт за отстранување на јаглерод од University of Oxford.
Smith смета дека идејата би можела да заврши како стандарден дел од тоа како се одгледува земјата.
Тоа е нешто што може да се вклопи во начинот на кој ја користиме земјата во моментот и да испорача бенефит за секвестрација на јаглерод, како дополнение на другите придобивки во однос на начинот на кој ја користиме земјата за храна и земјоделски култури, нагласува тој.
Добитна комбинација
На крајот на краиштата, сè уште има многу прашања за тоа колку е скалабилен. Проектите на UNDO користат нуспроизводи од локален каменолом – но ако ова треба да се зголеми, треба да се вклучат и енергијата и емисиите потребни за мелење на базалтот и транспорт и распрснување.
Во овој момент нема негативни страни, тоа е добитна комбинација за сите вклучени, вели Mann.
UNDO планира да распореди 185.000 тони базалт во 2023 година и се надева дека ќе отстрани еден милион тони CO2 од атмосферата на Земјата до 2025 година. Ова е сепак капка во океанот во споредба со емисиите на CO2, бидејќи на пример, само во 2022 година, светот испуштил околу 37 милијарди тони CO2 во атмосферата.
Забелешка: Преземањето на оваа содржина е дозволено само ако го наведете изворот со задолжително линкување на нашиот домен и оригиналната статија!
Доколку сакате да прочитате повеќе содржини како оваа, препорачуваме да го посетите нашиот портал www.kukuriku.com.mk, а со лајк на нашата фан страна станувате дел нашето многубројно членство facebook.com/Kukuriku.mk/.
