Според сегашните случувања, малите нуклеарни реактори имаат моќност до 300 мегавати.
Дали малите модуларни нуклеарни реактори се иднината или утопија, ќе покаже времето, а во Европа би можеле да оживеат за десет или повеќе години, а добрата вест е дека ќе се произведуваат серијски, што постепено би можело да ги намали трошоците за производство.
Малите модуларни нуклеарни реактори ќе можат да произведуваат енергија со малку јаглерод од која ќе може да се произведува зелен водород и други чисти извори на енергија.
Засега малку се знае, а дел од отворените прашања се колку би можел да чини една таква единица и каде би биле поставени малите реактори.
Познато е само дека малите модуларни реактори се многукратно поевтини од класичните, поголеми нуклеарни централи.
Но, дури и поразвиениот свет сè уште е во релативна темнина по ова прашање.
Практично сите земји-членки на ЕУ размислуваат за мали модуларни реактори, дури и за оние кои никогаш немале врска со нуклеарната енергија, како што е Ирска.
Некои веќе работат по светот
Така, под идеални услови, и Европа би можела да почне да ја применува оваа моментално експериментална технологија за многу години. Во светот моментално работат само три мали нуклеарни реактори, а само Русија и Кина ги користат комерцијално.
Еден таков пловечки објект се наоѓа на рускиот Далечен Исток и го снабдува со електрична енергија малиот град Певек. Познат е под името Академик Ломоносов и работи од 2020 година.
Во функција се и две кинески централи со моќност од 200 мегавати.
Во моментов има многу прототипови и се бара идеалниот за производство. Добрата работа е што малите модуларни нуклеарни реактори, напојувани од ураниум, ќе можат масовно да се произведуваат, па секоја нова серија би можела да биде поевтина од почетната.
Главното прашање е – горивото
Покрај Русија и Кина, во истражувањето на новата технологија значително се приклучила и Аргентина. Од друга страна, се чини дека Европа сè уште не се вклучила сериозно во истражувањето на овој потенцијален извор на енергија, но несомнено е дека европските експерти ќе и дадат поттик на целата приказна доколку се покаже како профитабилна.
Тоа се погони кои ќе бараат повисоки температури, но и поголема излезна работа. За целосно искористување веројатно ќе бидат потребни нови материјали, а малите електрани – кои затоа сега се во експериментална, почетна фаза – мора да бидат дизајнирани да бидат исклучително безбедни. Сите „зујат“ за Чернобил, но ова е сепак многу, многу понапредна технологија, велат експертите.
Според актуелните достигнувања, малите нуклеарни реактори имаат моќност до 300 мегавати.
Главниот проблем при проектирањето на ваквите електрани може да биде горивото. Имено, напредните дизајни на реактори, вклучително и малите модуларни реактори, ќе бараат високо збогатен ураниум (HALEU) гориво, кое се движи од 5% до 20% ураниум 235, над нивото од 5% што ги напојува повеќето оперативни нуклеарни централи.
Проблемот е што само Русија во моментов произведува такво гориво, додека САД започна програма за производство од деактивирани нуклеарни боеви глави, кои користат повеќе од 20 проценти ураниум, кој ќе се меша со осиромашен ураниум. Програмата допрва започнува и капацитетот е помал од еден тон годишно, со изгледи до 2027 година да работи со шест тони суровина.