Тимоти Лес, соработник во Центарот за геополитика на Универзитетот во Кембриџ, оцени дека е очигледно оти Белград е уморен од компромисот со Косово, кој на неодредено време го одложува формирањето на ЗСО и дека постојат четири можни сценарија за решение на ситуацијата.
Како што рече, Косово дојде до моментот на вистината откако Србија одлучи да заземе став во одбрана на косовските Срби кои не сакаат да бидат апсорбирани во „независната држава Косово“.
Тој рече дека додека дијалогот останува заглавен, Косово ги постигнува своите цели со други средства и дека тоа што ЕУ го укина визниот режим и Косово аплицираше за членство во ЕУ не може да биде случајност.
– Наместо тоа, Србија одлучи да изврши притисок врз Приштина и нејзините западни партнери со тоа што јасно стави до знаење дека Србија ќе се подели доколку Приштина не им даде автономија на косовските Срби – смета Лес.
Сценарио 1: Основање на ЗСО
Тој вели дека тоа отвора голем број сценарија.
– Една од можностите е Косово да се откаже и да се согласи на формирање на ЗСО. Сепак, овој исход изгледа релативно малку веројатен со оглед на долгогодишното противење на Приштина за автономија на Советот на Европа, како и недостатокот на влијание и подготвеност на Западот да ја промени политиката на Косово – рече Лес.
Сценарио 2: Доброволно отстранување на барикадите
Друга можност, вели Лес, е Србија да отстапи и да ги отстрани барикадите, без да го исполни барањето за формирање на ЗСО, со некаков компромис преговаран однадвор.
Сценарио 3: Сè останува како што е
Сепак, вели тој, „мислам дека Србија е уморна од такви компромиси кои можат да ѝ дадат краткорочна победа, но очигледно и да му овозможат на Косово да победи во подолга битка“.
– Поверојатното сценарио е работите да останат како што се сега, Србија да го блокира северот, а Западот го повикува Косово да не возвраќа со сила, што ќе доведе до де факто поделба на Косово – смета Лес.
Сценарио 4: Насилно отстранување на барикадите
Тоа, вели тој, би подразбирало ниво на воздржаност кај Албанците што досега не го покажале, што би било спротивно на различните изјави на власта во последните денови.
– Следствено, четвртото сценарио е Албанците да се обидат насилно да ги отстранат барикадите по потенцијална цена на српски животи. Во овој случај, веројатно е дека Србија ќе одговори со распоредување војска и дека северот на Косово ќе стане жива зона на конфликт, што ќе влијае на остатокот од Балканот, особено на Босна и Црна Гора, каде што Србите се немирни, бидејќи како и Прешевската долина, каде Албанците ќе бараат одвојување од Србија – рече Лес.
