Според новиот индекс на државност, не сите автократии се дефектни, како што не се сите демократии во категоријата функционални држави.
Научниците ги рангирале 173 земји во светот користејќи го Индексот на државност, политичка алатка создадена од германскиот универзитет во Würzburg за да се процени ефективноста на една нација.
Според нивното истражување, Сингапур е на првото место, а по него се Австралија и Данска.
Кои податоци се земени предвид?
Д-р. Theresa Paola Stawski, една од авторите на студијата, нагласи дека студијата не ја мери само формалната ситуација, туку ги разгледувала и неформалните аспекти присутни во секојдневниот живот, како што се улиците, судовите, полицијата и училиштата, пишува Daily Mail.
Индексот на државност анализира три клучни категории на податоци од 1950 до 2022 година, фокусирајќи се на националното право, насилството и целокупната администрација, вклучувајќи фактори како што се времето на чекање лекар и пристапот до електрична енергија.
Моделот V-Dem, заснован на одговорите на анкетата од повеќе од 3.500 владини експерти, е искористен за мерење различни вредности и да се категоризираат нациите врз основа на нивната „државност“ од „високо функционирање“ до „пропаднато“.
Најлошо и најдобро рангирани земји
Земјите како Либија, Јемен, Јужен Судан и Папуа Нова Гвинеја се категоризираат како „во колапс“, што укажува на ограничени јавни услуги. Повеќето земји во светот (88 од нив) се означени како „дефектни“ или „тешко дефектни“, а Хаити, Сомалија и Кипар се вклучени во таа група. Дури и некои политички стабилни нации се сметаат за „дефектни“, што укажува на големи пропусти во нивните државни системи.
Спротивно на тоа, 81 земји се класифицирани како „функционални“ или „високо функционални“, вклучувајќи неколку автократии каде што едно лице има апсолутна моќ во владата. САД е во оваа категорија, но пониско се рангирани од Германија, Велика Британија и Шпанија, на пример.
Македонија на 87 место
Секако, најмногу нè интересира каде и како е рангирана Македонија во таа приказна, а според претходно споменатото истражување, Македонија е на 87 место и е категоризирана како „Умерено функционална држава“. Од поранешните југословенски републики најдобро котира Словенија на 33-то место, потоа Црна Гора 46 место, Хрватска на 54 место, Србија 62 место и Босна и Херцеговина 114 место.
Интересно е што Црна Гора е единствената земја окарактеризирана како “високофункционална земја“, додека Босна и Херцеговина е индексирана како „дефектна“ земја.
Целата ранг листа на земји можете да ја проверите ТУКА.
Научниците изненадени од високофункционалните автократии
Д-р. Stawski изрази изненадување од ефективно функционирање на некои автократии, како што се Сингапур и Обединетите Арапски Емирати, кои ја отфрлија секоја широко распространета пристрасност кон демократијата во истражувањето. Од друга страна, таа е изненадена од пропаднатиот државен статус на Папуа Нова Гвинеја, првенствено поради екстремните разлики во пристапот до јавните услуги меѓу урбаните и руралните области.
Таа смета дека понатамошните истражувања во оваа област се од клучно значење за земјите каде што недостасуваат човекови права и слобода на говорот. Државните истражувања остануваат ниша во политичките науки, а д-р Stawski ја истакна важноста на валидни, веродостојни и транспарентни надолжни податоци за прецизно мерење на државното здравје и кршливоста на државата.
