НАТО речиси ѝ објави војна на Русија, САД носат нуклеарни оружја во Европа | Дали живееме во најопасното доба досега ?

426

Минатонеделниот дводневен самит на НАТО алијансата во Вашингтон, кој исто така имаше празничен карактер бидејќи ја одбележа и 75-годишнината од неговото основање, резултираше со воинствена декларација што речиси може да се окарактеризира како негова објава на војна на Русија.

Автор: Zoran Meter/7dnevno, Сабота, 20.07.2024 година во 22:26 часот.

Згора на тоа, НАТО истовремено и „објави војна“ и на Кина, означувајќи ја, заедно со Русија, како нејзин главен непријател, во чиј „двор“ сега ќе влегува уште поинтензивно, бидејќи од неа очекуваат нејзините азиски партнери кои се плашат од голема Кина, како и на Блискиот Исток, каде што има намера да го отвори своето прво претставништво – во Јордан, но и во Африка.

НАТО, под диригентската палка на Вашингтон, штотуку одигра исклучително опасна игра која веднаш не враќа во ерата на најголемата конфронтација меѓу него и СССР и тоа во време во кое, за разлика од ланската летна војна кога функционираше, Дипломатијата меѓу САД и Русија сега речиси ја нема.

НАТО е воено-политичка алијанса, но воинствената воена реторика преовладуваше над политиката, која по природа на работите треба првенствено да има за цел да ги спречи конфликтите, да најде мирни решенија за постоечките конфликти или да спречи ескалација на тековните.

Неповратен процес

Сепак, никој во Вашингтон не зборуваше за мир, пред се во Украина. Европските лидери го поздравија сето она што им беше наметнато од американскиот претседател Џо Бајден и неговиот тим, кој во Европа, пред сѐ Германија, како што беше речено на самитот, имаат намера да испорачаат ново американско нуклеарно оружје со среден дострел, хиперсонично и со долг дострел, додека за Украина се зборуваше дека членството во НАТО е „неповратен процес“ и ѝ е обезбеден „мост“ кој мора да премине до таа конечна цел.

Тоа би можело да биде неповратен процес, пред сè, за Европската унија, на која ѝ следи забрзана милитаризација и трансформација во „топка од бодликава жица“ која ја чека неизбежен воен конфликт со големиот источен сосед и нуклеарна суперсила Русија. На европските елити тоа воопшто не им е гајле. Тие имаат свои тесни интереси и сигурно нема да го трпат сето она што ги чека европските граѓани – барем така веруваат.

Со други зборови, НАТО отфрли секој обид повторно да седне на маса со Москва, што би довело до обиди за мирно регулирање на украинскиот конфликт.

Целта е поставена: целосен пораз на Русија и нејзино повлекување од сите окупирани територии на Украина, вклучувајќи го и Крим, без разлика што всушност значат овие барања. И тие значат само продолжување на крвавата војна, а на самитот не беше кажано ниту еден збор за тоа што значи тоа за Украинците и нивните понатамошни жртви во војната која сите добро знаат дека Русија не може да ја изгуби. Може многу лесно да ескалира надвор од границите на Украина и наместо во руско-украинска војна да се претвори во војна меѓу НАТО алијансата и Русија. Ова, се разбира, води и до Третата светска војна, односно до апокалипса. Не е ни чудо што набрзо по објавувањето на Декларацијата од Самитот, еден од најважните и искусни руски дипломати и експерти за Америка и нуклеарни односи, Сергеј Рјабков, изјави дека сега е јасно дека овој потег на САД е оној што ја принудува Русија да преземе силен одговор.

Скок во непознатото

И сега сме таму каде што сме, и крајно е опасно што никој на Запад не верува во апокалиптично сценарио, и покрај постојаните предупредувања на Москва за брзо растечката можност за тоа доколку војната продолжи на неодредено време и со натамошното вооружување на Украина со сè повеќе модерно западно оружје. Не без причина, Роберт Фицо, словачкиот премиер кој за чудо се опорави по атентатот во пролетта оваа година, веднаш по самитот во Вашингтон, изјави дека членството на Украина во НАТО ја гарантира Третата светска војна.

Слично размислува и унгарскиот претседател Виктор Орбан, кој во Европската Унија во последните недели, откако Унгарија официјално го презеде шестмесечното претседавање со Европската Унија, буквално е сатанизиран поради неговите најави дека претседателството на Будимпешта ќе значи пред се обид да најде мирно решение за украинската војна, сакал или не. Колку е деградиран умот и логиката на западните политичари, говори и фактот што на ниту еден од нив не му се допадна премногу, па дури најавија и посебни состаноци на лидерите на ЕУ на кои ќе се разгледуваат потезите на Орбан.

Има само две можни објаснувања за прашањето зошто самитот на НАТО алијансата во Вашингтон имаше силен воинствен карактер и зошто заврши со таква декларација. Прво, дека не се работи само за Бајден и неговата администрација, првенствено неговиот советник за национална безбедност Џејк Саливан, кој најмногу го дава остриот тон, односно конфронтациската природа на односите на Вашингтон со Москва, туку дека зад сè стои широк спектар на клучни компоненти на државниот апарат: од врвот на разузнавачките служби преку Пентагон до корпоративните интереси на клучните производители на оружје кои долго време навлегле во американскиот систем на владеење, првенствено во Пентагон. Ако оваа претпоставка е точна, прокламираната конфронтирачка политика на НАТО од самитот е „зацементирана“, односно е долгорочна и непроменлива.

Остар тон

И уште една можност, која исто така не треба да се отфрли, е дека воинственоста изразена на споменатиот самит е последица на внатреамериканските односи, односно големите пресметки меѓу демократите и републиканците во контекст на претседателските избори на 5 ноември, каде што Демократите сакаат да обезбедат победа на секој начин. Имено, споменатиот самит беше последната голема мултинационална платформа на која Бајден ќе се појави пред изборите, а со тоа и најважната можност да им покаже на сите дома и во светот дека се уште е таму, активен во играта да остане силен американски лидер и по катастрофалниот дебакл во неодамнешната прва телевизиска дебата со Трамп, кој – со намера испрати таква порака – беше само момент на несреќни околности, недостиг на сон на претседателот поради многу обврски и мала настинка што му ја попречи концентрацијата.

Со други зборови, воинствениот самит треба да создаде изглед дека сè во врска со украинската војна оди добро и дека сè е под контрола на администрацијата на Бајден – и овој изглед мора да се задржи до изборите, односно дотогаш таквата политика не смее да се дозволи да биде поразена. За Американците најважни беа и останаа само претседателските избори, а не било каква геополитика и геостратегија. Затоа што кој има моќ има и пари, а во Америка има премногу пари.

Подваријанта на ова второ објаснување е дека воинственоста имаше за цел да им покаже на европските сојузници на САД дека сегашната политика на Бајден кон нив и кон Украина ќе продолжи дури и во случај на победа на Трамп, бидејќи тој нема да има премногу простор за такви прокламирани цели и одлучност за нивно спроведување отстапувања од планираниот правец. Да бидам искрен, првото објаснување за жал е пореално. Тоа произлегува од длабоката пенетрација на неоконзервативците во двете големи политички партии, кои сѐ помалку се разликуваат по клучните елементи на американската надворешна политика.

Охрабрување на Европејците

Нивниот компромис за целосно соочување со Русија и доделување на таа земја статус на клучен непријател на САД беше постигнат уште пред победата на Трамп на изборите во 2016 година. Од друга страна, Барак Обама ја иницираше американската политика на конфронтација со брзо растечката Кина, која потоа беше продолжен и продлабочен од Трамп и целосно го радикализираше Бајден, дури и ако тој лично не беше склон да го стори тоа.

Дополнително, ниту во САД ниту во светот не се сомневаат во победата на Трамп над Бајден на 5 ноември и веќе сите активно се подготвуваат за тоа. Европските политичари речиси секојдневно се во контакт со најблиските соработници и можните советници на Трамп за да дознаат во која насока ќе се движи неговата надворешна политика. Всушност, единственото вистинско прашање е дали Бајден на крајот ќе стане официјален кандидат на Демократската партија на нејзината конвенција во август, со оглед на неговото здравје. Згора на тоа, во Америка има и такви кои предвидуваат дека Бајден нема да може да го заврши овој мандат, кој официјално трае до 31 декември годинава.

Во претходните анализи веќе ги истакнав ненадејните и чудни пресврти поврзани со Трамп: првата беше кога тој изненадувачки го напушти своето силно противење на испораката на американската воена помош за Украина, што се манифестираше во речиси шестмесечната блокада на буџет предлогот за оваа цел од страна на републиканските членови на Конгресот лојални на Трамп, пред сè неговиот претседател Мајк Џонсон.

Гласањето за тоа прашање, односно усвојување на предлогот на Бајден го обезбеди само неколку дена откако тој го посети луксузниот имот на Трамп на Флорида и таму го помина викендот. Веднаш потоа следеа првите одлуки на Врховниот суд на САД, кои беа во корист на Трамп во однос на одредени правни процеси против него иницирани под индиректна палка на администрацијата на Бајден, која за целите на обвинувањата ги лансираше сите инструменти на власта на негово располагање: од ФБИ преку обвинителите лојални на демократите до мејнстрим медиумите.

Лостови на моќ

Сето тоа кулминираше со минатомесечната одлука на Врховниот суд која ги зголеми шансите на Трамп и во однос на покренувањето клучно судење во кое се товари за заговор против САД за наводно поттикнување немири на Capitol Hill на почетокот на јануари 2021 година, и што му се заканува со долга затворска казна. Така, Трамп постепено и претпазливо се ослободува од „длабоката држава“ додека не се увери дека ќе остане доследен на клучните надворешнополитички интереси на земјата, како што таа ги гледа. Токму поради оваа причина, не помалку од онаа на несомнената непредвидливост на Трамп, не гледам голема можност Трамп да успее да ја заврши украинската војна „преку ноќ“. Тој несомнено ќе биде во поповолна позиција од Бајден за преговори бидејќи ниту ја започна ниту ја поддржа војната.

Токму спротивното! Тој ја нарече „лична војна на Бајден“ со цел да го сврти своето внимание од непријатните сомнежи кои би можеле да завршат со кривично гонење на Бајден поврзано со неговата улога во Украина додека тој беше потпретседател на САД во втората администрација на Обама и беше задолжен за прашањата на постреволуционерна Украина. Пред се, за евентуални незаконски дејствија поврзани со неговиот син Хантер Бајден, кој во тоа време влезе во бордот на директори на украинската гасна компанија Бурисма и земаше многу висока плата. Исто така, постои сомнеж за влијанието на Бајден за разрешувањето на главниот државен обвинител на Украина, кој планираше да започне истрага за корупцијата на компанијата Бурисма. Трамп го обвини Бајден за ова во последната фаза од неговиот претседателски мандат, но без успех. Бајден едноставно беше премногу силен, а Трамп го „сопнуваа“ сите, вклучително и неговите најблиски советници, кои ги менуваше како чорапи.

Освен тоа, американските и руските интереси околу Украина се толку различни и спротивставени што тешко некој да ги помири, па се нарекувал тој и Доналд Трамп. Москва веројатно нема да инсистира на своите нови територијални пробиви во споредба со веќе постигнатите.

Нема враќање назад

Сепак, Путин – никој не треба да се сомнева во тоа – безусловно ќе инсистира преостанатиот дел од Украина, кој би го задржал пристапот до Црното Море, да остане неврзана и ненуклеарна држава, за да прецизира какви видови на ракетно оружје и каков дострел нема да имаат во составот на нејзините вооружени сили и слично. Иако ваквите барања на Путин на Запад сега се едногласно отфрлени како целосно неприфатливи, не сум сигурен дека порано или подоцна за сето ова нема сериозно да се разговара и овие дискусии тогаш несомнено ќе ги опфатат прашањата за обезбедување стратешка безбедност меѓу Русија и НАТО алијансата.

Американската надворешна политика до почетокот на 90-тите години на минатиот век се засноваше на консензус, односно формула според која индивидуалните односи на САД со Кина и СССР мораа секогаш да бидат подобри од меѓусебните односи меѓу СССР и Кина. Ова беше доктрината на покојниот Хенри Кисинџер, која се засноваше на застрашувачкиот потенцијал на сојузот меѓу две соседни азиски мега сили. Потенцијал кој опасно, како и речиси сè друго, би ги загрозил американските национални интереси во светот. И кон ова секогаш се придржуваа сите администрации до крајот на Студената војна, односно до американската победа во неа.

По распадот на СССР како најголем ривал на Америка во историјата, Вашингтон, по кратко размислување, одлучи да не ја прифати новооснованата Руска Федерација како свој рамноправен партнер со кој ќе треба да се договори за сè важно во светот, како што беше за време на СССР. Клучен потег во оваа насока беше конечната одлука за постепено проширување на НАТО алијансата на исток, донесена за време на администрацијата на Клинтон. Дури и тогаш, имаше силни гласови во Вашингтон, вклучувајќи го и најголемиот американски повоен стратег за надворешна политика, дипломат и експерт за Русија, Џорџ Каган, кој предупреди дека Москва ќе биде бесна поради тоа и дека влезот на Украина во НАТО ќе биде „црвена линија“. Но, во атмосферата опиена од победата во Студената војна во главниот град на САД, овие гласови никого не ги интересираа и со текот на времето станаа потивки, додека конечно не замолкнаа целосно.

Дипломатски волшебник

На самитот на НАТО во Вашингтон, администрацијата на Бајден сега реши целосно да се откаже од формулата на својот „дипломатски волшебникКисинџер. Минатата недела Бајден и НАТО официјално отворија посебни американски фронтови кон две азиски мега-држави чие влијание далеку ја надминува самата Азија.

Дека потегот на Бајден е крајно ризичен за американските интереси, минатата недела сведочи и американскиот медиум „Newsweek“ во авторскиот текст на својот надворешнополитички аналитичар Адам Галагер. Тој предупредува дека на Запад, поради самитот на Г7 во јуни и минатонеделниот самит на НАТО, самитот на БРИКС на ниво на министри за надворешни работи во Русија, на кој присуствуваа и шефови на дипломатии од дваесет други земји, помина целосно незабележано од медиумите.

Во текстот се наведува дека „врвните дипломати на БРИКС и Глобалниот југ зборуваа за потребата да се изградат нови безбедносни, управни и финансиски архитектури за да се заменат сегашните системи предводени од САД за кои веруваат дека им служат само на интересите на Западот“.

БРИКС на преден план ги изнесува грижите и поплаките на земјите од глобалниот југ, што ретко се случува на меѓународните форуми предводени од Западот. Всушност, антизападните поплаки се политичка вредност што ги обединува членките на БРИКС и земјите од глобалниот југ“, се вели во текстот.

Авторот продолжува да зборува за забрзаниот процес на дедоларизација и американските санкции кои немаат ефект. Така тој вели:

„Но американската политика, особено политиката на санкции, го поткопува доларот, а со тоа и американската економија и глобалната позиција на Вашингтон. Американските санкции покриваат 29 отсто од глобалната економија и 40 отсто од светските резерви на нафта. Рефлексивното и опсежното воведување санкции од Вашингтон како целина е целосен неуспех. САД често ја користат оваа алатка за да ги принудат земјите да го променат своето однесување, но тоа ретко функционира… Не само што овие санкции го немаат посакуваниот ефект, тие „ненамерно создаваат оска на избегнување“… кои се здружуваат за да ги олеснат нивниот ограничен пристап до западните пазари. Толку долго, САД се сметаа за „незаменлива нација“. Сепак, многу нации во денешниот мултиполарен свет ја гледаат одржливата хегемонија на Америка како вознемирување и лицемерие…“

Болни искуства

„… Тие гледаат лицемерие во непопустливите позиции на Вашингтон за војните во Газа и Украина и чувствуваат дека поредокот заснован на правила важи само за противниците на Западот, се вели во написот на Newsweek, во кој авторот завршува со предупредување на САД дека „Мора да ја преиспита својата непоколеблива заложба за приматот, неговата непредвидлива употреба на санкции и лицемерното гледање на поредокот заснован на правила“ пред да биде предоцна. Затоа што „големи делови од светот се здружуваат за да го заобиколат американскиот долар и да го заменат американското водство“.

Елитите и претставниците на „златната милијарда“, т.е. обединетиот Запад, кој сочинува 12 отсто од вкупното светско население, со природни ресурси и потенцијал за развој неспоредливо помал од „остатокот од светот“, сака да доминира со вториот и да ми ги наметне своите правила на игра. Меѓутоа, проблемот во оваа американска стратегија е сега веќе очигледниот факт дека земјите од глобалниот југ сѐ повеќе им се спротивставуваат. Дури и досега, тие не сакаа да бидат вовлечени во спротивставени табори на главните глобални играчи – обединетиот Запад, односно Кина и Русија – каде, како што покажа историјата, тие, по правило, би го извлекле подебелиот крај.

Но, сега, што е уште полошо за Вашингтон, станува сѐ повидливо дека клучните земји од глобалниот југ се поблиску и побрзо до Источниот блок, што сега е најочигледно во платформата БРИКС, која сè повеќе ја презема институционална форма, односно брзо се приближува до моментот кога од „клуб на земји“ ќе стане меѓународна организација со цел да му се спротивстави на Западот. Вториов сè уште силно се перципира како неоколонијална сила. Во иднина, со оглед на големиот број земји кои чекаат во неговото лоби, БРИКС може да стане еден вид замена за пропаднатите ОН, чиј Совет за безбедност со години покажува парализа во неговата способност да решава сè поголеми и покомплицирани конфликти во светот, и станува единствено платформа за омаловажување на ставовите на спротивната страна односно величање на сопствените.

Значи, може да се заклучи без никакви проблеми: Америка играше исклучително опасна игра под администрацијата на Бајден, така што нејзиното двоумење во соочувањето со реалноста може да заврши како болно отрезнување за Вашингтон. Да се ​​надеваме дека на крајот ќе надвладее здравиот разум, но секако не пред претседателските избори во САД. Иако, треба отворено да се каже, во светот има сѐ помалку луѓе кои сè уште искрено веруваат во тоа.

Откриена голема завера

Сè кулминираше откако Орбан отиде на мировна мини турнеја во Киев, Москва и Пекинг. Покрај тоа, Орбан беше единствениот лидер на земја-членка на НАТО кој не сакаше да се сретне со Бајден, туку се упати на средба со веројатниот републикански претседателски кандидат на американските избори, Доналд Трамп. По средбата Орбан изјави дека Трамп е човекот кој веднаш ќе ја прекине украинската војна.

Интересно е што нешто слично не така одамна, по личната средба со Трамп, кажа поранешниот британски министер за надворешни работи Дејвид Камерон, кој буквално беше збришан од високата политичка сцена, заедно со поранешниот премиер Риши Сунак и ториевците, од незадоволни британски гласачи, со што Лабуристичката партија ја донесоа на власт во земјата по 14 години.

Во исто време, со воинственоста на НАТО алијансата, психозата расте низ цела ЕУ. Така, европскиот сегмент на соросовиот медиум POLITICO, како и CNN минатата недела објавија написи за американско-германското спречување на „рускиот заговор“ чија цел беше ликвидација на водачите на клучните европски фабрики за оружје, меѓу кои и Armin Papperger, шефот на Rheinmetall, најголемиот германски производител на оружје, но и артилериски гранати од 155 милиметри кои станаа клучни во тешката војна на исцрпување меѓу украинската и руската армија. Според CNN, таа компанија во наредните недели отвора фабрика за оклопни возила во Украина, додека заговорот бил откриен од американски разузнавачи кои ги известиле своите германски колеги за сѐ.